صرع

صرع یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی است که به واسطه‌ی بروز تشنج‌های مکرر ناشی از فعالیت‌های غیرعادی الکتریکی در مغز شناخته می‌شود. این اختلال می‌تواند به طرق مختلف بر زندگی افراد تأثیر بگذارد، از مشکلات فیزیکی گرفته تا عوارض شناختی و روان‌شناختی. در این مقاله، به جزئیات بیشتری در مورد علل، علائم، و روش‌های درمانی صرع می‌پردازیم.

علل صرع

صرع می‌تواند نتیجه‌ی یک عامل منفرد یا ترکیبی از عوامل مختلف باشد. این عوامل به طور کلی به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• ژنتیک: پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که برخی انواع صرع با جهش‌های ژنتیکی مرتبط هستند. این جهش‌ها ممکن است بر انتقال پیام‌های الکتریکی در مغز تأثیر بگذارند و باعث بروز تشنج شوند.
• آسیب‌های مغزی: ضربه‌های شدید به سر، مانند آنچه در تصادفات یا سقوط اتفاق می‌افتد، می‌توانند باعث آسیب به ساختارهای مغز شوند. این آسیب‌ها ممکن است با گذشت زمان منجر به بروز صرع شوند.
• عفونت‌های مغزی: عفونت‌هایی مانند مننژیت یا آنسفالیت می‌توانند بافت مغز را تحت تأثیر قرار دهند و باعث فعالیت‌های غیرعادی الکتریکی شوند.
• اختلالات رشدی: برخی اختلالات مانند اوتیسم یا سندرم داون ممکن است با صرع مرتبط باشند، هرچند که ارتباط دقیق آنها به‌خوبی روشن نیست.
• سکته‌های مغزی: سکته مغزی، که به دلیل قطع خون‌رسانی به بخشی از مغز رخ می‌دهد، می‌تواند منجر به مرگ سلول‌های مغزی و در نهایت صرع شود.
• دلایل ناشناخته: در بسیاری از موارد، علت دقیق صرع مشخص نیست. این موارد که به عنوان “صرع ناشناخته” شناخته می‌شوند، نشان می‌دهد که صرع یک بیماری بسیار پیچیده است که هنوز نیاز به تحقیق و پژوهش بیشتری دارد.

علائم صرع

صرع به علت تفاوت در محل فعالیت‌های غیرعادی در مغز می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد. در ادامه به برخی از علائم رایج صرع اشاره می‌کنیم:

• تشنج‌های عمومی: این تشنج‌ها می‌توانند شامل حرکات شدید و غیرارادی بدن، از دست دادن هوشیاری، و انقباض عضلات باشند. نوعی از این تشنج‌ها به عنوان تشنج‌های تونیک-کلونیک یا “گراندمال” شناخته می‌شود.
• تشنج‌های جزئی: در این حالت، تشنج‌ها ممکن است محدود به یک بخش خاص از بدن یا یک نوع خاص از فعالیت عصبی باشند. این نوع تشنج‌ها ممکن است به صورت تغییرات حسی، حرکتی، یا رفتاری ظاهر شوند.
• تغییرات حسی: افراد مبتلا به صرع ممکن است تجربه‌های حسی غیرعادی مانند دیدن نورهای شدید یا شنیدن صداهای ناآشنا داشته باشند. این نوع تشنج‌ها گاهی “آورا” نامیده می‌شوند.
• تغییرات رفتاری و احساسی: صرع می‌تواند باعث تغییرات ناگهانی در رفتار، از جمله اضطراب، عصبانیت، یا افسردگی شود.
• مشکلات شناختی: برخی از افراد مبتلا به صرع ممکن است با مشکلات حافظه و تمرکز روبرو شوند، که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی آنها داشته باشد.

بیشتر بخوانید : عمر بیماران صرعی

درمان‌های صرع

روش‌های درمانی صرع بسته به شدت و نوع تشنج‌ها متفاوت است. در ادامه به برخی از روش‌های رایج درمان صرع اشاره می‌کنیم:

• داروهای ضدتشنج: این داروها معمول‌ترین درمان برای صرع هستند. آنها فعالیت‌های غیرعادی الکتریکی در مغز را کاهش می‌دهند و به کنترل تشنج‌ها کمک می‌کنند. انتخاب داروی مناسب و تنظیم دوز آن نیاز به تخصص پزشک دارد.
• جراحی: در مواردی که تشنج‌ها ناشی از یک منطقه خاص از مغز باشند و داروها مؤثر نباشند، جراحی ممکن است یک گزینه مناسب باشد. جراحی صرع معمولاً شامل برداشتن بخشی از مغز است که منبع تشنج است.
• تحریک عصبی: روش‌هایی مانند تحریک عصب واگ یا تحریک عمق مغز برای کنترل تشنج‌ها استفاده می‌شوند. این تکنیک‌ها با تحریک الکتریکی بخش‌های خاصی از سیستم عصبی، فعالیت‌های مغز را تنظیم می‌کنند.
• رژیم غذایی کتوجنیک: این رژیم غذایی که شامل مصرف کم کربوهیدرات و بالا بودن میزان چربی است، می‌تواند به کاهش تعداد و شدت تشنج‌ها کمک کند، خصوصاً در کودکان مبتلا به صرع.
• تغییرات سبک زندگی: مدیریت استرس، خواب کافی، و انجام تمرینات ورزشی مناسب می‌تواند به بهبود شرایط عمومی و کاهش تعداد تشنج‌ها کمک کند.

نتیجه‌گیری

صرع یک اختلال پیچیده است که می‌تواند تأثیرات جدی بر زندگی افراد داشته باشد. درک علل، علائم، و روش‌های درمانی می‌تواند به افراد مبتلا و خانواده‌هایشان کمک کند تا با این بیماری مقابله کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان علائمی از صرع دارید، مراجعه به یک پزشک متخصص برای تشخیص و درمان ضروری است. با درمان مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به صرع می‌توانند زندگی عادی و فعال داشته باشند.